Kaplica grobowa Załuskich i Newelskich
 nr rej. A-466
| |
 Kaplica po przeprowadzonej konserwacji (stan na 2018 r.) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku |
kaplica grobowa |
| Pierwszy właściciel |
Rodzina Załuskich |
| Kolejni właściciele |
Rodzina Newelskich |
Położenie na mapie gminy Wodynie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu siedleckiego  | |
 52°02′28,6″N 21°56′57,3″E/52,041278 21,949250
| |
Kaplica grobowa Załuskich i Newelskich – murowana kaplica grobowa wzniesiona w 1835 lub 1854 r.[1] dla rodziny Załuskich, następnie Newelskich. Budynek znajduje się w Wodyniach przy ul. Newelskiego. Ma kryptę grobową w podziemiach. Przy kaplicy znajdują się dwa nagrobki: Kazimierza Roszkowskiego oraz Jana Filipa Carosiego[1].
Całość w 1997 r. została wpisana do rejestru zabytków pod numerem A-466[2].
Budowa
[edytuj | edytuj kod]Kaplica została wybudowana na planie prostokąta, jest zbudowana z czerwonej cegły, tynkowana z zewnętrza oraz w środku. Ma drzwi wejściowe dwuskrzydłowe, płycinowe z dekoracją snycerską w formie rozet i ćwieków. Nad drzwiami w północnej elewacji znajduje się odcinek gzymsu i półokrągły otwór okienny. Kaplica ma dach dwuspadowy kryty blachą cynkowaną. W skład wyposażenia kaplicy wchodzi m.in. XIX-wieczny ołtarz oraz epitafium Antoniego Załuskiego z roku 1854. [3]
Historia miejsca
[edytuj | edytuj kod]Na miejscu obecnej kaplicy wcześniej znajdowały się dwa kościoły, a teren wokół nich był miejscem grzebalnym. Pierwszy z kościołów, wzniesiony przez Stefana Wodyńskiego w 1445 r. został spalony przez Szwedów w 1657 r. podczas potopu szwedzkiego. Następnie w tym samym miejscu za kadencji proboszcza ks. Krzysztofa Choińskiego, ok. 1661 r. zbudowany został nowy kościół, rozebrany po 115 latach z powodu zagrożenia zawaleniem[4].
Ostateczny, funkcjonujący do dziś kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Wodyniach został zbudowany w 1776 r. przy ul. Siedleckiej, zaś na miejscu nieistniejących budowli wzniesiona została kapliczka murowana, która służyła do celów sakralnych rodzinie Załuskich, następnie Newelskim. W 2015 r. nieformalna trzyosobowa grupa wyszła z inicjatywą o dofinansowanie z funduszy unijnych w celu rewitalizacji terenu wokół kaplicy. Wkrótce na skutek inicjatywy i aktywności społecznej teren wokół wraz z nagrobkami, jak i sama kaplica zostały poddane odnowie[4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b WODYNIE - KAPLICA GROBOWA ZAŁUSKICH. Serwis: Siedlce, 12-07-2015. [dostęp 2017-11-16].
- ↑ [Zestawienie zabytków nieruchomych. Województwo mazowieckie] [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2017 [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
- ↑ Urząd Gminy Wodynie - Gminna Ewidencja Zabytków [online], wodynie.bipgmina.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ a b Relacja z prac porządkowych na cmentarzu przy kaplicy Załuskich/Newelskich. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Wodyńskiej, 12-07-2015. [dostęp 2017-11-16].